ياخته هاي بنیادی چیست؟
ياخته بنیادی مادر تمام سلولها است و توانایی تبدیل به تمام سلولهای بدن را دارد. این سلولها توانایی خود نوسازی (Self Renewing)و تمایز (Differentiating) به انواع سلولها از جمله سلولهای خونی، قلبی، عصبی و غضروفی را دارند. هم چنین در بازسازی و ترمیم بافتهای مختلف بدن بدنبال آسیب و جراحت موثر بوده و میتوانند به درون بافتهای آسیب دیدهای که بخش عمده سلولهای آنها از بین رفته است، پیوند زدهشوند و جایگزین سلولهای آسیب دیده شده و به ترمیم و رفع نقص در آن بافت بپردازند.
به دلیل توانایی منحصر به فرد ياخته هاي بنيادي، این سلولها امروزه از مباحث جذاب در زیست شناسی و علوم درمانی است. هم چنین تحقیقات در این زمینه دانش ما را درباره چگونگی رشد و تکوین یک اندام از یک سلول منفرد افزایش داده و مهم تر آنکه به فهم مکانیزم جایگزینی سلولهای سالم با سلولهای آسیب دیده کمک کرده است.
ياخته هاي بنيادي را بر اساس خصوصیات و ویژگی به سه دسته ياخته هاي بنيادي جنینی، ياخته هاي بنيادي بالغ و ياخته هاي بنيادي خون بندناف تقسیم میکنند.
ياخته هاي بنيادي جنینی
از توده سلولی داخلی جنین 16-14 روزه گرفته میشود و قادر است تمام سلولها و بافتهای یک فرد کامل را بسازد.
ياخته هاي بنيادي بالغ
به سلولهایی که پس از تولد از بافتهای مختلف فرد بالغ جدا میشوند، گفته میشود. ياخته هاي بنيادي خون ساز مستقر در مغز استخوان، مغز، کبد و سایر بافتها از این دسته هستند که قدرت تمایز به برخی از بافتها را دارند.
ياخته هاي بنيادي خون بندناف
از بندناف استخراج شده و همانند ياخته هاي بنيادي خون ساز مغز استخوان هستند.